იოსიფ ნოვაკოვიჩი (კანადა)

იოსიფ ნოვაკოვიჩი 20 წლის ასაკში ხორვატიიდან აშშ-ში გადასახლდა, ცოტა ხნის წინ კი, 53 წლის ასაკში - აშშ-დან კანადაში. მისი რომანი “პირველი აპრილი” ათ ენაზეა თარგმნილი. ნოვაკოვიჩი ავტორია მოთხრობებისა - “სამი სიკვდილი”, “მოთხრობები ომზე და ვნებაზე”, “კვერცხის გული”, “გადარჩენა და სხვა უბედურებები”, ასევე გამოცემული აქვს ესეების სამი და კრიტიკული სტატიების ორი კრებული. მისი ლექსები შესულია საუკეთესო ამერიკული პოეზიის ანთოლოგიაში, Pushcart Prize -ის მოთხრობათა კრებულში და ო’ჰენრის პრემიის მოთხრობათა კრებულში.

ნოვაკოვიჩს მიღებული აქვს ვიტინგის მწერალთა პრემია, გუგენჰაიმის სტიპენდია, ინგრამ მერილის პრემია და ამერიკული წიგნის პრემია. 2013 წელს ნოვაკოვიჩი მენ ბუკერის საერთაშორისო პრემიის ფინალისტი იყო. ის სხვადასხვა წლებში ასწავლიდა იერუსალიმის ებრაულ უნივერსიტეტში, ბერლინის თავისუფალ უნივერსიტეტში, პენსილვანიის შტატის უნივერსიტეტში. ამჟამად იგი მონრეალის კონკორდიის უნივერსიტეტის ლექტორია.

 

ჩრდილი

ჩემმა შვილმა ვერ გაიგო, რა იყო ჩრდილი.

თავდაპირველად, ჩრდილი გზაზე დაღვრილი ზეთი ეგონა,

და მე არ მითქვამს, რომ ცდებოდა. ვინ იცის, იქნებ არც

ცდებოდა, იქნებ, ზეთის გუბე მკვდარი ზებრების ჯოგის

ჩრდილის ფრაგმენტი იყო; შეიძლება, ზეთის ლაქა

გაუმართავი ძრავის ჩრდილიც ყოფილიყო. შეიძლება,

ჩემს ბიჭს ეგონა, რომ ჩვენ ჩვენს ჩრდილს ვტლეკდით და

ის ამიტომ სველდებოდა, მერე კი მაშინვე შრებოდა,

როგორც კი მოძრაობას დავიწყებდით და ახალ ადგილას

ახალი სველი ლაქა ჩნდებოდა. ერთხელ, წიგნებით სავსე

ჩემს ჩანთას იატაკზე დაათრევდა და თან ყვიროდა: აი,

ჩემი ჩრდილი! არ მითქვამს მისთვის, რომ ცდებოდა. ვინ

იცის, იქნებ არც ცდებოდა. წიგნები შესაძლოა მკვდარი

მწერლების ჯოგის ჩრდილი ყოფილიყო, რომელთაც

ზუსტად ისე ათრევენ, როგორ ჰექტორი ათრიეს ტროაში.

ან, იქნებ წიგნები ჩემი შვილის მომავალი კითხვისა და

დაძაბული თვალების ჩრდილი იყო. ახლა მას ჩრდილის

კონვენციური მნიშვნელობა ესმის. ეს შენ ხარ, მამა,

ამბობს და ჩემს ჩრდილზე მიმითითებს. აი, ჯოი, ამბობს და

თავის ჩრდილს დაჰყურებს. დილაობით ჩვენი ჩრდილები

გრძელი და წვრილია, ლანჩის დროს კი მოკლე და

მსუქანი. ჩრდილი მარტო არასდროს რჩება. ჩვენ მუდამ

მასთან ვართ. როცა მზე ამოდის, ჩემი შვილია ალბათ

ჩემი ჩრდილი; მზის ჩასვლისას კი, ზუსტად ჩემი

სიგრძისაა ჩრდილი, რომელიც მისგან მოდის და ქვიშაზე

ეცემა - მისი ჩრდილი მე ვარ. ჩვენ ჩვენი ჩრდილები ვართ.

მზე გვიქმნის ჩრდილს. ჩვენი სხეული ის ძრავაა, გზაზე

რომ ტოვებს გუბეს - ანუ ჩვენ. როცა მზე გვტოვებს, ჩვენც

მივყვებით. უჩრდილონი. ან, იქნებ, მარტოდ დარჩენილი

ჩრდილი ვარ, ვიოლონჩელოსა და აკომპანემენტის

გარეშე?

 

ინგლისურიდან თარგმნა დალილა გოგიამ